Pomidor

Kiedy myślę o smakach z dzieciństwa, przypomina mi się upalne lato na działce, kiedy Dziadek w malutkiej szklarni, zrobionej ze starych okien, pokazywał mi krzaki pomidorów. Kiedy pierwsze, jeszcze zielone pomidorki pojawiały się na krzaczkach pytałem " Dziadku, czy mogę zjeść jednego?". Oczywiście Dziadek nie pozwalał, a na drugi dzień zabierał mnie do szklarni żeby zobaczyć czy już da się jakiegoś zjeść. Ku mojemu zdziwieniu na krzaczku wdzięczył się jeden, cały czerwony, dojrzały pomidor, oczywiście powieszony przez Dziadka na kawałku drutu. Z radością go zrywałem i zjadałem ze smakiem, rozkoszując się soczystym słodkim miąższem i pięknym zapachem prawdziwego pomidora. Dziś znamy wiele gatunków pomidorów, które postaram się wam przybliżyć w poniższym tekście.

 

Co wiem i powiem o pomidorach. 

 

Pomidory jadalne rosną w naturze w Ameryce Południowej i uprawiane tam są już od 8 tysięcy lat. Od XVI w. rozpowszechniły się na świecie, choć początkowo tylko jako rośliny ozdobne. Kilka gatunków ma duże znaczenie spożywcze i występują one w licznych odmianach o różnych kształtach, barwach i wielkości owoców. W Polsce najpopularniejszym gatunkiem uprawianym i spożywanym jest pomidor zwyczajny.

 

Pomidory są przetwarzane na soki, przeciery i koncentraty, konfitury i sosy. Można je suszyć, marynować, piec, nadziewać lub zjadać na surowo. Pomidory są bogate w likopen - przeciwutleniacz przeciwdziałający zachorowaniom na nowotwory. Likopen jest szczególnie przyswajalny dla człowieka w połączeniu z tłuszczem. Dlatego też więcej tego związku będzie przyswojone w sosie pomidorowym czy sałatce z oliwą niż w surowych pomidorach. Owoce pomidora zawierają m.in.: sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelazo, kobalt, miedź, cynk, fosfor, fluor, chlor, jod, karoten, witaminy: K, B1, B2, B6, C, PP; kwasy: pantotenowy, foliowy, szczawiowy; biotynę.

 

Przechowywanie. 

 

Przechowywanie pomidorów w lodówce może spowodować ich przemrożenie, bowiem temperatury poniżej 7 °C im nie sprzyjają. Takie przemrożenie prowadzi do wielu negatywnych skutków, m.in. utraty smaku, koloru i konsystencji oraz zwiększa prawdopodobieństwo gnicia i występowania drobnoustrojów, które je powodują. Dlatego kupujcie tyle pomidorów ile zjecie w ciągu 2 - 3 dni i trzymajcie je w niewielkim wiklinowym koszyczku lub szklanej misce.

 

Krótko o odmianach. 

• Pomidor zwyczajny.

Soczyste, duże owoce. W ostatnim czasie dostępnych jest wiele odmian pomidorów, o różnych kolorach i kształtach owocu. Owoce mogą mieć wielkość od 20 do ponad 100 mm średnicy. Kształt może być kulisty, wydłużony (przypominający śliwkę lub gruszkę) a także żebrowany (podobny do papryki). Barwa owocu pierwotnie i najczęściej czerwona. Występują też odmiany pomarańczowe, żółte, zielone (dojrzałe) oraz czarne. 

• Pomidory czereśniowe:
   
  • Sweet 100 – słodkie owoce wielkości 2,5 cm, tworzą duże grona, wymagają podwiązywania, dojrzewają 2,5 miesiąca.
  • Evita – jednakowej wielkości owoce, błyszczące, koloru czerwonego, posiadają charakterystyczny smak, wytrzymałe, dojrzewają 2 miesiące.
  • Mirabell – owoce złotożółte, słodkie wielkości 2,5 cm, rosnące w gronach, dojrzewają 2 miesiące.
   
• Pomidory średnioowocowe:
   
  • Martina – błyszczące, czerwone owoce, odporne na pękanie, rosną szybko i zdrowo, dojrzewają 1,5 miesiąca.
  • Brylant – odmiana wczesna, posiadająca czerwone owoce o wyrafinowanym smaku, odmiana bardzo wydajna, dojrzewająca 2,5 miesiąca.
  • Morden – owoce kuliste, koloru żółtopomarańczowego, posiada wyrafinowany smak, dojrzewająca 1,5–2 miesiące.
  • Balkonstar – odmiana niska, wytrzymała o jasnych, regularnych owocach oraz o wyrafinowanym smaku, dojrzewająca 1,5–2 miesiące.
   
• Pomidory typu Lima:
   
  • Roma – owoce łagodne w smaku, o grubej skórce i małej liczbie pestek, dobrze nadają się na sosy i soki, dojrzewają 2,5 miesiąca.
  • New Yorker – odmiana wczesna, o dużych, nieco spłaszczonych, wyrafinowanych owocach, dojrzewają 2,5–3 miesiące.
   
• Pomidory wielkoowocowe:
   
  • Master – owoce duże, okrągłe, gładkie, bardzo aromatyczne, odmiana o silnym wzroście i dużej zdrowotności, dojrzewają 2,5–3 miesiące.
  • Beefmaster – odmiana wytrzymała, odporna na choroby grzybowe, duże owoce o wadze 1 kg, soczyste o grubej skórce, dojrzewają 2,5–3 miesiące.
  • Jawor – owoce odporne na pękania, dojrzewają równomiernie, najlepsze do bezpośredniego spożycia i na przetwory, dojrzewają 2,5 miesiąca.